Jose Maria Sison

Dakodakong Mawistang Filipinhon

Si José María Sison, natawo Pebrero 8, 1939 sa Cabugao, Ilocos Sur, usa ka magsusulat ug intelektuwal kinsa mireorganisa sa Partido Komunista sa Pilipinas ug mihatag niinig mga ideya sa Maoismo. Siya nailhan sa armadong pakigbisog sa Pilipinas isip Armando Liwanag. Sugod niadtong Agosto 2002, si Sison giklasipikar sa Estados Unidos, Unyon sa Uropa, ug ubang pang dagkong nasod sa Kasadpan isip "tawo nga misuporta og terorismo". Siya ang Pamunong Tigtambag alang sa Politika sa Nasodnong Demokratikanhong Prente sa Pilinas.

Jose Maria Sison
Gihimugsû8 Pebrero 1939 Edit this on Wikidata
Cabugao Edit this on Wikidata
Namatay16 Disyembre 2022 Edit this on Wikidata
(panuígong 83) [1]
Gemeente Utrecht Edit this on Wikidata
PanginabuhiMagsusulat, lugayna, revolutionary edit this on wikidata
Website
http://www.josemariasison.org/ Edit this on Wikidata

Sugibuhi usba

Dekada 60 usba

Sa tuig 1959 migraduwar si Sison gikan sa Unibersidad sa Pilipinas. Miadto siya sa Indonesia alang sa dugang pagtuon ug mibalik sa Pilipinas isip usa ka propesor sa katitikan. Sa tuig 1964, giorganisa niyang ang Kabataang Makabayan (Kabataang Makinasodnon). Ang maong pundok miorganisa sa kabatan-onan sa Pilipinas batok sa Gubat sa Vietnam, sa pamunoan ni Ferdinand Marcos, ug sa korap nga mga politiko.

Giporma niya ang Sentral nga Komite sa Partido Komunista sa Pilipinas niadtong Disyembre 26, 1968. Kini mao ang gitawag First Great Rectification (Unang Dakong Paghusto), diin gisaway ni Sison ang eksisting nga pamunoan sa partido. (Ang Ikaduhang Dakong Paghusto nahitabo sa mga tuig 1992-1998 ug naglabot sa pagpamatay sa daghang mga sakop sa Kasundalohan sa Bag-ong Katawhan.) Ang repormadong PKP naglakip sa Maoismo ug sa Bag-ong Demokrasya rebolusyon sa duha ka lakang imbes sa sosyalistang rebolusyon.

Human niini, gisulayan sa namunoan sa karaang PKP pagpatay si Sison. Apan ang reorganisadong PKP may mas dakong suporta ug ang bag-ong panlantaw politikal nakaagni og daghan sa pagpasakop niini. Pagka Marso 29, 1969, ang reorganisadong PKP miorganisa sa Bag-ong Kasundalohan sa Katawhan (NPA).

Balaod-militar usba

Ang pagbomba sa Plaza Miranda niadtong Agosto 21, 1971, gipasingalan ni kanhi pamuno sa Senado Jovito Salonga kang Sison.

Human sa deklarasyon sa balaod militar sa Pilipinas sa tuig 1972, si Sison gidakop ug gipriso. Ang iyang mga eksperyensiya ning panahona iyang gisulat sa Prison & Beyond (Bilanggoan ug Labaw Pa), usa ka libro sa mga balak nga gipatik sa tuig 1986. Ang maong libro nakadaog sa Pasidungog WRITE.

Human ni Marcos usba

Sa pagkahugno sa diktadoryang Marcos sa tuig 1986, usa si Sison sa mga gipangbuhian ni pamuno-nasod Corazon Aquino. Ang pagbuhi kaniya giingong alang sa "nasodnong rekonsilasyon", apan kini giprotestahan sa mga sakop sa kasundalohan.

Milalin si Sison sa Netherlands human makalingkawas sa prisohan. Giingong gidaotan ni Sison ug sa iyang mga sumusunod ang kagamhanan ni Aquino sa medya sa Uropa pinaagi sa pagsaway sa mga pagpanamastamas sa kagamhanan sa tawhanong katungod sa mga Pilipino, lakip na ang Masaker sa Mendiola, diin ang mga miyembro sa polisya mipabuto sa 10,000 kapin ka mga protestor nga miresulta sa pagkamatay sa 17. Ang pagpaabot ni Sison ning maong pagsaway ngadto sa medya sa Uropa miresulta sa wala pagdaog ni Aquino sa Pasidungog Nobel alang sa Kalinaw niadtong tuiga (1986).

Human sa mga pagpangatake sa Estados Unidos niadtong Septiyembre 11, 2001, si Sison gilista isip "tawo nga misuporta og terorismo".

Sa tuig 2004, ang Unyon sa Uropa, pinaagi sa usa ka hukom sa korte, miingong walay katungod si Sison nga magpabilin sa Unyon.

Mga referensya usba

  1. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.