Dagang Foundation

Ang DAGANG FOUNDATION INC. usa ka di-negosyong kapunongan sa mga magsusulat sa pinulongang Sinugboanon nga nagbase sa Sugbo. Kini narehistro sa Securities and Exchange Commission (SEC Reg. No. CE03215) kaniadtong Mayo 29, 1990.

Sa panagtigom sa Disyembre, 2005, nasabotan nga tugtan si Richel Dorotan nga mag-organisa og sanga sa DFI didto sa Luzon.

Kasaysayan

Hinapos sa tuig 1989, nagkapundok ang mga magsusulat sa Sinugboanon nga sila si Edgar A. Alosbaños, Ernesto A. Amatiaga, Sam O. Costanilla, Frank Sakristan (PSK), Romulus G. Cabahug (PSK), Ritchie "Pete" Mendoza, Jose Tomarong(PSK) ug Pedro F. Lomoljo. Ang maong panag-abot didto mahitabo sa Pete's Kitchen sa Dalan Pelaez sa Dakbayan sa Sugbo ubos sa pagdapit ni Mlbn. Cesar Kilaton, Jr. Sa maong panagkita, gipasabot ni Kilaton ang iyang plano sa pag-organisa og usa ka pundok nga manguna sa pag-amuma sa pinulongang Binisayang Sinugboanon.

Sa sinugdanan walay tatawng dapit-abotanan ang mga sakop sa DFI. Lakip sa nahimo nilang abotanan mao ang Kota San Pedro; Karbon, Yunit 3; sa buhatan ni Kilaton; ug usahay sa bakanteng lawak-saringan sa Unibersidad de San Jose Recoletos.

Unang mga Opisyales sa Dagang Foundation,Inc.

• Tsirman/
• Presidente:EDGAR ANDUS ALOSBAÑOS
• Bise Presidente: SAMSON "SAM" O. COSTANILLA
• Kalihim: MLBN. CESAR PASAGUE KILATON, JR.
• Mamahandi: ERNESTO "ERNING" AZUCENAS AMATIAGA
• Tigsusipi: PEDRO FAJARDO LOMOLJO
• Tigsangyaw: ROMULUS GERALI CABAHUG (PSK)
• Board of Trustee:

 FRANCISCO SACRISTAN(PSK), DATIVO PREMACIO(PSK), RITCHIE "PETE" O. MENDOZA ug JOSE LEBUMPACIL TOMARONG(PSK)...

Nangaging mga Pamuno

Ang unang pangulo sa pundok mao si Edgar Andus Alosbaños (1990-1992). Napili siyag usab makaduha ka higayon, apan ang ikatulo niyang termino wala niya mahuman tungod sa usa ka eskolarship alang sa iyang degree pagka doktor nga nagpugos kaniya pagbiya sa Sugbo alang sa Arizona, Estados Unidos. Mibiya siya Hulyo 21, 1992. Ang puli-pamuno niadtong panahona nga si Sam Costanilla maoy mipuli kaniya sa renda sa pangatungdanan.

Sa kombensiyon sa Enero 1993, napili nga pamuno si Uldarico T. Suello nga nakaalagad og duha ka termino (1993-1994). Napulihan si Suello ni G. Lucrecio Cadungog Tecson 1995-2004) kinsa mialagad sa DFI hangtod sa kataposan sa iyang kinabuhi.

Human sa kamatayon ni Lucrecio C. Tecson,mibanos si Ret. Col. Rodulfo Andales Vaño, Ernesto "Erning" A. Amatiaga,Puli-Pangulo, Quir Laping de Gracia,Kalihim, Zaldy S. Cumahig, Mamahandi, Romeo T. Limpangog, Tigsusipi, Tigsangyaw: Gally Sayson, Israel G. Ybañez, Pons Abatayo, Emiliano de Catalina, Emi Bustillo, Ritchie "Pete" Obligado Mendoza ug Joey "Boyet" Batuto Alfar, Sr., Mga Sinaligan. Matag unang Dominggo sa bulan, mopahigayon sila ug Meeting didto sa Opisina ni Col. Vaño, nga magsugod sa alas 2:00 ang takna sa kahaponon. Nagsingabot na ang Induction sa Dagang Foundation, Inc. karong Hunyo 16, 2012,adlawng Sabado, ug adto ipahigayon sa ikaduhang andana sa Pete's Kitcenette, dalan Pelaez, Dakbayan sa Sugbo. Ang Inducting Officer mao si Mlbn. Adelino B. Sitoy, ang Mayor sa Lungsod sa Cordova, Sugbo. Ang Pinasidunggang Mamumulong mao si Journalist/Veteran Godofredo M. Roperos..

Sa nakalabayng Dominggo, Marso 10, 2014, didto gihapon sa opisina ni Retired Rudy Vaño, gipahigayon ang pagpili ug mga bag-ong opisyal nga maoy manimon alang sa tuig 2014 - 2015, diin napili pag-usab si Manlalaban Cesar Pasague Kilaton Jr., isip Tagsiya sa DFI, nasublian gihapon si Col. Vaño pagka Pamuno; Ernesto Azucena Amatiaga, Puli-Pamuno; Quir Laping de Gracia, Kalihim; Emiliano de Catalina, Kaabag Kalihim; Romeo Tagsip Limpangog, Mamahandi; Vivencio T. Tabasa, Tigsusipi; Ritchie "Pete" Obligado-Mendoza, Media Officer; Joey "Boyet" Batuto Alfar, Sr., Wilfredo G. Anoos, ug Rudy Prado, mga Sinaligan.

Kasamtangang Pamuno

Human sa kamatayon sa Pamuno sa Dagang Foundation Inc., nga si Retired Col. Rudy Vaño, niadtong tuig 2016, gipulihan siya sa iyang Puli-Pamuno nga si Ginong Ernesto Amatiaga. Si Amatiaga, 74, mao na ang nanimon sa pagpadagan sa mga kalihokan sa DAGANG Foundation Inc. Apan niadtong Hunyo 24, 2018, nahilandig siya sa Tambalanan sa ikaduha nang higayon, ug nakabsan siya sa kinabuhi niadtong Hulyo 18, 2018. Ug, human niini, gituboy ang kanhi Kalihim nga si Emiliano De Catalina sa pagkapamuno; siya karon ang kasamtangang Pamuno sa DAGANG Foundation Inc.

Kahimoan

Bisan sa kabatan-on pa sa DFI, nakapasiugda na kinig daghang tigi sa sinulatay. Nakapasundayag na sag konsiyerto, nakapahigayog mga pasinati sa panulat, nakapaaprobar og resolusyon sa konseho sa Dakbayan sa Sugbo sa pagbunyag og S. D. Tecson Street nga gipahinungod pagpasidungog sa banggiitang Bisayistang Sugboanon, si anhing Segundino Devibar Tecson, ang gibantog nga S. D. Tecson sa radyo kaniadto.

Gawas sa pagpasiugdag tigi sa sinulatay, nahimo na usab nga tradisyon sa DFI ang pagpalanog sa kaugalingon nilang mga sinulat sa paghubit sa Kataposang Pito ka Pulong ni Kristo sa mga estasyon sa radyo matag Semana Santa.

Mga Basahon

• Mga Tunob sa Dagang
• Dagang Tuigan
• Dagang Magasin
• Mga Tunob sa Kahilom, 2007
• Lukob, 2017

Tigi sa Sinulatay

Ang orihinal nga plano alang sa tigi sa sinulatay mao nga kini himoong tinuig. Apan gumikan sa kalisod usahay sa pagpangalap og ikapremyo sa tigi may mga tuig nga wala kini ikapahigayon.

Ang DFI nalahi sa ubang mga pundok sa mga magsusulat sa Sugbo ug sa Sinugboanon tungod sa pagwala niini pagtugot nga makaapil sa mga bangga nga iyang giesponsoran ang mga sakop mismo.

Tan-awa ang Talaan sa mga mananaog sa tigiay sa Dagang Foundation, Inc. alang sa kompletong talaan sa mga mananaog.

Siete Palabras

Usa kini ka tinuig nga kalihokan nga gipasiugdahan sa DAGANG Foundation Inc. sukad pa niadtong dekada 90. Matag Biyernes Santo, ang DAGANG Foundation Inc. mohimo og mga pamalandong sa kataposang Pito ka Pulong ni Hesu-Kristo sa Krus. Isibya kini sa kahanginan pinaagi sa estasyonan sa Radyo. Niining tuiga, 2020, taliwala sa pandemya, gisibya ang Siete Palabras sa DAGANG Foundation Inc. sa sibyaanang DYKC.