3
edits
Italya: Difference between revisions
walay mubong sugid sa pag-usab
No edit summary Mga tag: Giusab ginamit ang mobile Pag-usab ginamit ang mobile |
No edit summary Mga tag: Giusab ginamit ang mobile Giusab pinaagi ang mobile app Android app edit |
||
|
Ang '''Italya''' (Initalyano: ''Italia'', opisyal: Republikang Italyano; Initalyano: ''Repubblica Italiana'') nasod nga nahimutang sa Habagatang [[Uropa]]. Ginsakopan niya ang kawalogan sa [[Sapang Po|Suba sa Po]], ang daklawis sa Italya ug ang duha sa dagkong isla sa [[Dagat Mediteranyo]], ang [[Sicilia]] ug ang [[Sardinia]]. Ang mga Italyano mosangpit usab sa nasod nga ''lo Stivale'' ("ang Bota", tungod sa iyang daw-bota nga itśura), ''il Bel Paese'' ("ang Maanyag nga Nasod") o ''la Penisola'' ("ang Daklawis"). Ang Italya giutlanan sa amihanan sa mga nasod sa [[Pransiya]], [[Suisa|Nasod nga Swiss]], [[Austriya]] ug [[Slovenia]]. Ang mga nagkinaugalingnong estado sa [[San Marino]] ug [[Dakbayan nga Vaticano]] mga ''enclave'' sa teritoryong Italyanhon, samtang ang Campione d'Italia usa ka ''exclave'' sa Italya nga napalibotan sa Yuta sa mga Swiss.
Ang Italya puloy-anan sa mga kulturang Uropeyo sama sa mga Etruskanhon, Griyego, ug Romanhon. Ang iyang ulohan ang [[Roma]] ang mipasiuna sa pundasyon sa pangatlingban nga Kasadpanon, ug usa ka importanteng makasaysayanon nga dakbayang global, ilabi na nga mao niy sentro sa karaang [[Imperyong Romano|Imperyong Romanhon]] ug sa [[Simbahang Katoliko]]. Ang uban pang mga dakbayan nga ilado mao ang [[Venecia]], [[Milano]] ug [[Naples|Neapoli]]. Kapin sa 3,000 ka tuig nga natilawan sa mga Italyanhon ang mga pagdayo ug pagsakop sa mga tribong Alemanhon, Keltikhon, Frankohanon, Lombard, Griyegong Bizantinhon, Saracen ug Normahanon sa panahon nga [[Tunga-tungang Edad|Medyibal]]; gisundan sa ''[[
Paghuman sa
Sa karon, ang Italya usa ka nasod nga asensado. Kini ang ika-7 nga taas og GDP ug ika-17 nga taas sa ''Human Development Index'' (Barahan sa Kaugmad sa Tawo). Miyembro kini sa G8 ug usa sa orihinal nga miyembro sa [[Unyon sa Uropa|Paghiusang Uropenhon]]. Sugod sa Enero 1, 2007, usa ang Italya sa milangkob isip di-permanenteng miyembro sa Konsehong Pangseguridad sa [[Hiniusang mga Nasod|HN]]. Ang mga lungsoranon sa Italya gitawag og Italyano ug ang pinulongan nila [[Initalyano]](''Italiani'', o sa pangbabalak ''Italici'').
| |||