|
Ang '''Mandaue''' usa ka ika-1 klase nga [[dakbayan Pilipinhon|dakbayan]] sa [[lalawigan Pilipinhon|lalawigan]] sa [[Sugbo|Sugbo]] sa [[Pilipinas]]. Kining dakbayan usa sa mga kinaurbanisadong dakbayan sa lalawigan sa Sugbo, kauban sa [[Dakbayan sa Sugbo]] ang ulohan sa lalawigan. Kining duroha na dakbayan maoy ang sentro sa arya sa Metropolitan Sugbo.
Ang Mandaue tabok sa [[Pulo sa Mactan]]. Sa Mactan ang [[Dakbayan sa Lapu-Lapu]], ug didto nahamutangan ang [[Mactan-Cebu International Airport]], na maoy ang ika-duhang ''busiest airport'' nga tugpahanan sa nasod. Nahasumpay ang Mandaue sa Mactan pinaagi sa [[Mandaue-Mactan Bridge]] ug [[Marcelo Fernan Bridge]] na mao ra ang duha ka ruta gikan sa ''airport''tugpahanan ug Dakbayan sa Sugbo. ▼<!--Kinahanglan maghimo og Infobox sa mga Dakbayan ug ihubad kining impormasyon sa ubos
{{Infobox Philippine city |
infoboxtitle = Dakbayan sa Mandaue |
sealfile = |
region = [[Central Visayas]] (Region VII) |
province = [[Sugbo]] |
founded = [[April 7]], [[1521]] |
cityhood = [[June 21]], [[1969]] |
pop2000 = 259,728 |
popden2000 = 7,448 |
areakm2 = 34.87 |
coordinates = 10° 9'40" N 123° 54'28.16" E |
errections = 1.2/1000
barangays = 27 |
mayor = Thadeo Z. Ouano |
districts = 6th district of Cebu|
class = 1st class; highly urbanized city|
locatormapfile = [[Image:Ph_locator_cebu_mandaue.png]]|
}}
-->
Sumala sa senso sa [[2009]], ang Mandaue may 337,320.
▲Ang Mandaue tabok sa [[Pulo sa Mactan]]. Sa Mactan ang [[Dakbayan sa Lapu-Lapu]], ug didto nahamutangan ang [[Mactan-Cebu International Airport]], na maoy ang ika-duhang ''busiest airport'' sa nasod. Nahasumpay ang Mandaue sa Mactan pinaagi sa [[Mandaue-Mactan Bridge]] ug [[Marcelo Fernan Bridge]] na mao ra ang duha ka ruta gikan sa ''airport'' ug Dakbayan sa Sugbo.
Sumala sa [[2000]] na senso, ang Mandaue may 259,728 ka tawo sa 54,882 nga bubong.
==Impraestruktura==
</td></tr></table>
===Labogon===
Ang '''Labogon''' usa sa mga labing dako nga barangay sa [[Dakbayanbaranggay sa Mandaue]], [[Sugbo]], [[Pilipinas]]. Sa Labogon makita nimo ang laing-laing [[industriya]].
===Tipolo===
Ang Tipolo usa ka [[barangay]] sa [[Dakbayan sa Mandaue]] sa nasud sa [[Pilipinas]]. Ang '''Tipolo''' maoy usa sa kinaurbanisadong [[barangaybaranggay]] sa [[Dakbayan sa Mandaue|Mandaue]]. Mao usab kini ang may pinaka-dako ug kita.
====Diin gikan ang pangalan====
Ang barangaybaranggay sa '''Tipolo''' ginganlan human sa puno-an sa Tipolo. Ang maong puno-an paryente sa puno-an sa [[Breadfruit]] (Ngalan sa [[Cebuano language|CebuanoSinugboanon]]: ''puno-an sa [[Kulokulo]]'') sa pamilya sa mga puno-an na ''[[Moraceae]]''. Kaning mga dagkong puno-an abunda kaayo sa una sa gihisgutang barangaybaranggay<ref name="Barangay">[http://www.mandauecity.gov.ph/ebrgy/Tipolo/history.html Mandaue City Barangay Information Sharing Network<!-- Bot generated title -->]</ref>.
====Kasaysayan====
Ang kasaysayan sa barangay Tipolo wala mahilayo sa kasaysayan sa dakbayan sa [[Dakbayan sa Mandaue|Mandaue]]. Mahimong isulti na ang dakbayan sa Mandaue gasugod sa barangay sa Tipolo.
Niadtong ika-7 sa Abril sa tuig 1521, Si Ferdinandsi [[MagellanFernando de Magallanes]] midunggo ug mitukod ug gamayng sityohan sa '''Cove of Cebu'''<ref name="City">[http://www.mandauecity.gov.ph/festival/mantawi_history.htm The City - City of Mandaue<!-- Bot generated title -->]</ref>. Lima ka dekada human sa kamatayon ni Ferdinand [[Magellan]], si [[Miguel LopezLópez de [[Legazpi]] mibalik sa [[Pilipinas]]<ref name="City">[http://www.mandauecity.gov.ph/festival/otherlandmarks.htm The City - City of Mandaue<!-- Bot generated title -->]</ref>. Ang maong tuig, 1565, si [[Legazpi]] mitukod sa pinakaunang dry-dock complex sa maong dapit<ref name="City">[http://www.mandauecity.gov.ph/festival/otherlandmarks.htm The City - City of Mandaue<!-- Bot generated title -->]</ref>.
Pipila ka-metro gikan sa maong dapit makita ang usa ka tubod na gilibutan sa mga puno-an sa Tipolo. Mga tawo nga nagagikan sa nagkalain-laing dapit moadto sa tubod para manglaba ug maligo. Duol sa tubod ug hitung-an sa mga puno-an sa Tipolo nahiluna ang karaang agianan sa tren.
Sa dekada 60, ang San Miguel Corporation mipalapad sa ilang operasyon sa probinsya sa [[Cebu]]. Ang Mandaue maoy napilian na tukoran sa bag-ong brewing complex. Sa Tipolo gitukod ang maong complex tungod sa maayong nahimutangan sa barangay. Gisugdan pagtukod ang industrial complex niadtong tuig 1964 ug gi-inaugurahan sa ika-8 sa Pebrero 1968. Ang 2.71 ektaryang SMC complex miukopar sa lugar na umahan kaniadto. Sugod niadto ang maong edipisyo gihimo na usa ka mohon sa barangay sa [[Tipolo]] ug usab sa [[Dakbayan sa Mandaue]]<ref name="City">[http://www.mandauecity.gov.ph/festival/otherlandmarks.htm The City - City of Mandaue<!-- Bot generated title -->]</ref>. Masulti sa usa ka tawo na naa na siya mahimutang sa Tipolo kung makita niya ang edipisyo sa SMC.
Karon wala'y usa ka puno-an sa Tipolo na makita sa barangay. Nahubas usab ang tubod. Sa nahimutangan kaniadto sa tubod, misubay ang usa ka kanal na awasanan sa mga hugaw sa SMC. Ibabaw sa kanal nahiluna ang Tipolo bridge. Sumpay sa taytayan ang highway, M.C. Briones Street, kung diin nahiluna kaniadto ang agianan sa tren<ref name="Barangay">[http://www.mandauecity.gov.ph/ebrgy/Tipolo/history.html Mandaue City Barangay Information Sharing Network<!-- Bot generated title -->]</ref>. Ang baybayon sa Tipolo kung diin nagsugod ang barangay, nawala na human gi-reclaim sa 1990's.
| 