Dakbayan sa Sugbo : Kalainan tali sa mga rebisyon

[[Payl:Cebucity-airview.JPG|thumb|300px|Dakbayan sa Sugbo sa taas]]

 

Ang dakbayan usa ka importanteng sentro sa kultura sa nasod. Ang labing popular nga ''landmark'' sa dakbayan mao ang [[Krus ni Magallanes]]. Kining maong krus, nga giingong gidala ni Ferdinand Magellan dihang miabot siya sa kapupud-an niadtong 1521, anaa na karon sa usa ka kapilya gipahimutang. Kini gisulod sa usa ka kahon ubos sa mando ni Santos Gomez Marañon, usa ka Agustinong Obispo. Ang pagsulod sa kahon aron malikayan ang pagtibhang hinay-hinay sa maong krus sa mga deboto niini. Ang maong obispo mao usay nagpabalik sa kiyosko nga nahimutang sa karon Dalan Magellan taliwala sa Balay Lungsod ug sa Colegio del Sto. Niño. Ang Krus ni Magellan simbolo sa pagsugod sa Kristiyanismo dinhi sa Pilipinas.

 

Pipila ka lakang gikan sa Krus ni Magellan mao ang Basilica Minore del Santo Niño, usa ka Agustinong simbahan nga gihimong maynor nga basilika sa tuig [[1965]], ang ika-400 ka tuig nga kasumaran sa pagkahimong Kristiyano sa Pilipinas. Ang maong simbahan maoy kinakaraang simbahan nga natukod sa Pilipinas. Kini ang naghupot sa labing karaang Kristiyanong relikyas sa Pilipinas, ang estatuwa sa [[Santo Niño]].

 

Ang dakbayan sa Sugbo mao usab ang nagdumala sa popular nga [[Sinulog]], usa ka kapistahan alang sa Santo Niño nga ipahigayon matag ikatulong Dominggo sa Enero. Ang Sinulog usa ka pasayaw nga ritwal nga gikan pa sa panahon nga wala pay mga Katsila sa Pilipinas. Ang mananayaw molakang kaduha paabante ug kausa paatras agad sa ritmo sa tambol. Ang lihok sama sa sulog sa sapa ug busa ang pagsayaw nahimong 'sinulog'. Ang sayaw orihinal nga gipahinungod alang sa mga anito.

 

Sa tuig [[1980]] ang mga opisyales sa dakbayan sa Sugbo mihimo sa Sinulog nga tipik ug kabahin sa kapistahan sa Santo Niño.

 

Ang Dakbayan sa Sugbo mao ang gigikanan sa singer nga si [[Pilita Corrales]] ug [[Lou Dayoc]] (usa ka aktibong lokal nga promoter ug host). Bag-o pa lamang gayod, ang dakbayan nakatilaw og global nga atensiyon pinaagi sa mga pasilidad sa [[ABS-CBN]]. Usa sa mga residente sa dakbayan, ang 16 anyos nga si [[Kim Chiu]], mao ang nakadaog sa labing dakong ganti sa ''Teen Edition'' sa ''[[Pinoy Big Brother]]''. Lain pa usab si [[Raki Vega]] nga misikat usab pinaagi sa usa ka programa sa ABS-CBN ug karon endorser na sa mga Sugboanong produkto. Si [[Emmilie Cuizon]] nga taga Sugbo mao usab ang kinabag-ohang sakop sa [[SexBomb Girls]], usa ka pulos-babayeng pundok sa mangantahay sa Pilipinas.

 

May tulo ka lokal nga estasyon sa telebisyon nga nagpakita og mga programa ug dokumentaryo nga hilas alang sa mga residente sa dakbayan ug lalawigan sa Sugbo, ang [[Cebu Television Channel 28]], [[Real Cebu Television]] (RCTV 36) ug ang [[Cebu Catholic Television Network]] (CCTN -- Channel 47).

 

Ang dakbayan giilang abotanan sa lain-laing pundok sa paugnat sa kusog. Ang responsable sa pagdebelop og mga lokal nga talento mao ang [[Cebu City Sports Commission]] nga natukod niadtong tuig [[2001]]. Ang CCSC moila og opisyal nga bahan alang sa matag dula. Ang matag tim gitawag nga ''Team Cebu City''. Ang [[Philippine Sports Commission]] nagbutang og rehiyonal nga opisina sa [[Abellana National School]]/Cebu City Sports Center. Ang mga popular nga mga atleta gikan sa dakbayan sa Sugbo naglakip nila ni Richard Bitoon, Bowen Montecillo, Tito Sotto, ug Loriz Echavez.

 

Mauswagong kabalayan na ang Sugbo mga tulo ka libo ka tuig kaniadto sa pa sakopa sa Espanya. Nakigbinayloay kini sa China ug uban pang kanasuran sa sidlakang-habagatang Asya.

 

Miabot si [[Fernando de Magallanes]] sa Sugbo niadtong [[Abril 7]], [[1521]]. Gidawat sila isip mga dumuduong ni Radja Humabon nga kauban sa iyang asawa ug walo ka gatos nila ka sakop gipamunyagan sa mga Kachila niadtong [[Abril 14]] isip mga unang Pilipinhong Katoliko. Apan pakyas hinuon si Magallano sa pag-ankon sa kapupud-ang Pilipinhon isip katigayonan sa hari sa Espanya sanglit napatay man siya ni Ka [[Lapulapu]] didto sa pulo sa Mactan pagka [[Abril 27]] niadtong tuiga.

 

Giplanohang ipahigayon ang [[ASEAN]] Summit sa mga dakbayan sa Sugbu, Lapulapu, ug Mandaue niadtong 2006 apan tungod sa bagyong mihasi sa taliwalang Kapilipinhan gisibog ang maong panagtapok sa Enero 2007.

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Government}}

 

Ang Kan-irag Nature Park maoy parke sa baranggay sa Pung-ol Sibugay, sa mga bukiring parte sa dakbayan. Kini nag-abri tuig 2008,<ref>http://www.cebuholdings.com/ViewKanIrag.do</ref> ug maoy parte usab sa [[Sugbo#Heyograpiya|Central Cebu Protected Landscape]]. Diri makit-an ang 100 ka eksotiko ug lumad nga espesye sa kahoy ug 27 ka espesye sa langgam.<ref>http://www.inquirer.net/specialfeatures/thegoodnews/view.php?db=1&article=20080621-143940</ref>

 

Dakbayan sa Sugbo dunay 80 ka [[barangay]].

 

<table border=0><tr>

<td valign=top>

* Adlaon

* Agsungot

</td><td valign=top>

 

* Babag

* [http://www.barangay.net.ph/basak-pardo Basak-Pardo]

Gilapdon sa Dakbayan sa Sugbo 291.2 km². Gilapdon urbano 55.9 km² ug gilapdon rural 235.2 km². Mga silingan dakbayan ug lalawigan: [[Mandaue]], [[Consolacion, Sugbo|Consolacion]], [[Dakbayan sa Toledo|Toledo]], [[Balamban, Sugbo|Balamban]], [[Asturias, Sugbo|Asturias]], [[Dakbayan sa Talisay, Sugbo|Talisay]] [[Minglanilla]], ug [[Lapu-Lapu]]

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Economy}}

Antes pa man mag-abot ang mga [[Katsila]]ng [[Kolonyalismo|kolonisador]] sa Pilipinas, usa na ka sentro sa komersyo sa kapupud-an ang Sugbo. Karon, kini ang sentrong pangkomersyo sa habagatan sa nasod, ug adunay duha ka [[distritong pampatigayon]] sa dakbayan: ang sukod sa [[Colon Street]] ug ang Cebu Business Park. Sa Lahug, makit-an usab ang Asiatown IT Park, usa ka deklaradong ''special economic zone''.

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Infrastructure}}

 

Sa daghang katuigan, ang dakbayan sa Sugbo malinawon ug hapsay. Apan sukad niadtong [[Disyembre 22]], [[2004]], usa ka serye sa pagpasalbedys sama sa nanghitabo sa [[Dakbayan sa Davao]] ang mikalas nag 167 ka kinabuhi. Kini nakapaalarma dili lamang sa nasodnong pangagamhanan apan usab sa internasyonal nga komunidad pinaagi sa ambasador sa [[Estados Unidos]]. Ang kasamtangang mayor nga si [[Tomas R. Osmeña]] miingon nga ang pagsulbad sa maong mga pagpamatay dili prayoridad sa iyang administrasyon. May mga residente ug mga magsisibya nga mitawag sa padayong pagpamatay nga timailhan sa 'kultura sa bayolensiya'.

 

Ang dakbayan wala pa gayod makasuway og teroristang pangatake sa tibuok niining kasaysayan.

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Education}}

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Hotels_and_Shopping}}

 

Ang dakbayan mao gipahigayonan sa ubay-ubayng internasyonal nga panagpundok, sama sa Asean Tourism Forum ([[1998]]), ug East Asian Tourism Forum ([[2002]]). Ang dakbayan ''co-host'' usab sa Southeast Asian Games niadtong Disyembre [[2005]]. Karong Disyembre [[2006]], ang dakbayan mo-host sa ASEAN Summit uban sa [[Dakbayan sa Mandaue]], ang ''main host''.

 

* {{flagicon|People's Republic of China}} [[Xiamen]], [[Fujian]] [[Tsina]]

* {{flagicon|United States}} [[Seattle]], [[Washington]] [[Estados Unidos]]

* {{flagicon|South Korea}} [[Yeosu]], [[Habagatang Jeolla]], [[Habagatang Korea]]

 

{{ihubad-seksiyon|Cebu_City#Gallery}}

 

* [[Sugbo]]

* [[Metro Cebu]]

* [[Mga importanteng mga tawo sa Dakbayan sa Sugbo]]

 

{{reflist}}

* [http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/default.asp Philippine Standard Geographic Code]

* [http://www.philstar.com/philstar/freeman200607282001.htm Cebu's competency ranking tumbles due to lack of infra]

 

* [http://www.cebucity.gov.ph Opisyal nga sityo]

 

* [http://www.cebubusinesspark.com/ Cebu Business Park]

 

* [http://www.asiatownitpark.com/ Asiatown IT Park]

 

* [http://www.sunstar.com.ph/cebu/ Sun.Star Cebu]

* [http://living.cebunetwork.com/ Cebu Living: an online magazine on Cebu]

[[fr:Cebu (ville)]]

[[ilo:Ciudad ti Cebu]]

[[ja:セブ]]

[[ko:세부]]

[[sv:Cebu City]]

[[tl:Lungsod ng Cebu]]

[[war:Syudad han Sugbo]]

[[zh:宿霧市]]