Kimika : Kalainan tali sa mga rebisyon
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Linya 14:
Nagsugod lamang ang kimika sa iyang pangkarong porma sa ika-18 nga katuigan. Niadtong 1783, gipatin-aw ni [[Antoine Lavoisier]] (ang inilang Amahan sa Modernong Kimika) ang [[Balaod sa Balanse sa Kadaghan]] sa mga butang nga gikan o ipaagi sa usa ka prosesong kemikal. Kutob 1800 gipatin-aw ni [[John Dalton]] ang bag-ong [[Teoriya sa Atom]] diin gipauban ang mga karaang teoriya sa atom nga gikan sa atomismo. Niining panahona nadiskubre na ang [[elemento|putling porma]] sa mga ''gas'': ang ''[[nitrogen]]'' kun ''azote'' nadiskubre niadtong 1772 ug ang ''[[oxygen]]'' nadiskubre sa 1773, ug nagpadayon pa ang pagdiskubre sa uban pang mga elemento. Gipasimple ang gigamit nga pinulongan sa kimika, ug midaghan ang mga magtutuon sa kimika. Gisulay ni Friedrich Wöhler niadtong 1828 pagmugna sa ''urea'', kadtong butang nga gipagula sa lawas sa tawo sa ihi, gikan sa mga butang sa laboratoryo, ug midaog: iyang gipakita nga ang mga organikong butang mahimo upod himoon gikan sa mga di-organikong butang. Kini miguba sa mga karaang teorya kabahin sa mga organikong butang ug giandam ang posibilidad sa [[kimika organiko|mamugnaong kimika sa mga organikong kabtangan]]. Sa unang bahin sa ika-20 nga katuigan gisulay ni [[Ernest Rutherford]] (1909) ug [[Niels Bohr]] (1913) paghulagway sa kinaiya sa atom.<br />
<br />
Si [[Dimitry Mendeleyev]] nagsulay paghan-ay sa mga nadiskubreng mga elemento sa ulahing bahin sa ika-19 nga katuigan. Ang iyang minugnang [[Tabla Peryodiko sa mga Elementos]] nagpakita sa paghan-ay sa mga butang nga nahisama sa pipila ka katakos, sama sa ilang kalihokan o kinaiya sulod sa reaksyon kauban sa ''[[oxygen]]'' o sa mga [[asido]]. Kini nakatabang sa pagdiskubre sa mga elemento [[gallio]] (Ga) ug [[germanio]] (Ge), ug nakita kining han-aya nga daw gihanay agad sa mga [[numero atomiko]] sa mga elementos, niadtong napalambo na ang Teorya sa Atom ug nadiskubre na ang mga partikulo sulod sa atom: ang ''proton'', ang ''neutron'', ug ang ''electron''. <br />
<br />
| |||