Pyrénées-Orientales
Ang Pyrénées-Orientales (Sidlakang Pyrenees, Catalan: Pirineus Orientals) usa sa mga departamento sa Pransiya. Kini nahimutang sa habagatang bahin sa nasod, duol sa utlanan tali sa Pransiya ug Espanya, ug sa Dagat Mediteranyo.
| Pyrénées-Orientales | |
|---|---|
| |
| Kapa sa braso sa departamento sa Pyrénées-Orientales | |
| Nahimutangan | |
| |
| Pagdumala | |
| Numero sa departamento: | 66 |
| Rehiyon: | Occitanie |
| Prefecture: | Perpignan |
| Mga subprefecture: | Céret Prades |
| Arrondissement: | 3 |
| Mga kanton: | 31 |
| Mga komyun: | 226 |
| Pamuno sa Konseho Heneral: | Hermeline Malherbe |
| Statistics | |
| Populasyon | ika-57 |
| -1999 | 392,803 |
| Densidad sa populasyon: | 95/km² |
| Langyab¹: | 4116 km² |
| ¹ Binase sa impormasyon gikan sa French Land Register. Wala gilakip ang mga estuwaryo, ug ang mga lanaw ug glacier nga dako pa sa 1 km². | |
| |
Kasaysayan usba
Sa wala pa mapirmahi ang Tratado sa Pyrenees niadtong 1659 ang mayoriya sa langyab nga karon sakop na sa departamento gidumala sa Espanya. Ang mayoriya sa mga tawo ni mga Catalan, ug kini gitawag gihapon nila isip Amihanang Catalonia. Ang Pyrénées-Orientales mao-mao sa kanhi lalawigan sa Roussillon.
Mitakas ang Espanya niadtong Abril 1793, apan nailog kini pagbalik human sa 13 ka bulan.
Tan-awa usab ang French Cerdagne.
Heyograpiya usba
Ang Pyrénées-Orientales may gidak-ong 4115 km. kuwadrado ug populasyon nga 400,000. Ning upat ka gatos ka libo, mga ikaupat ang nagpuyo sa kapital (Perpignan, Catalan Perpinyà). Ang ubang mga lungsod naglakip sa Argelès-sur-Mer, Thuir, Elne (ang Illiberis sa kanhiay) and Prades (Catalan Prada de Conflent). Kining maong mga lungsod may unom ngadto sa napulo ka libo ka mga molupyo.
Ang Pyrénées-Orientales gitibuok sa tulo ka lupot nga gidagaydayan sa mga sapa sulod sa kabungtorang Pyrenees (gikan amihanan pahabagatan: Agly, Têt ug Tech) ug sa Patag sa Roussillon sa sidlakan (diin ang tulo ka lupot/sapa nag-abot). Sagad sa populasyon ug sa agrikultural nga produksiyon anaa sa patag.
Ekonomiya usba
Ang Pyrénées-Orientales nailhan sa iyang bino. Usa usab kini ka popular nga destinasyon sa mga turista.
Demograpiya usba
Ang pinulongang Pranses gitabi sa mga molupyo.
Ang pinulongang Catalan gibanabanang gitabi sa labaw sa ikaupat sa populasyon ug nasabtan sa labaw sa 40%, tungod sa duha ka rason:
- ang historikal nga pagkasakop sa maong rehiyon sa Catalonia
- ang kaduol sa modernong Catalonia diin ang Catalan ang opisyal nga pinulongan.
Kultura usba
Ang mga dapit nga interesante naglakip ning mosunod:
- Prades (Catalan Prada de Conflent) - nahimutangan sa Unibersidad Berano sa Catalonia (Universitat Catalana d'Estiu).
- Banyuls-sur-Mer (Catalan Banyuls de la Marenda) nailhan sa iyang Muscat nga bino; dapit-natawhan ni Aristide Maillol.
- Prats de Molló - usa ka kastilyo sa ika-17 nga siglo nga nag-atubang pahabagatan sa Pyrenees.
- Salses - usa ka kastilyo sa ika-16 nga siglo, sa kanhi utlanan sa Espanya.
Tan-awa usab usba
Mga sumpay sa gawas usba
| Ang Wikimedia Commons adunay mga payl ug medya nga naay kalabotan kang/sa: Pyrénées-Orientales. |
- (Prinanses) General Council of Pyrénées-Orientales
- News media:
- (Prinanses)L'Indépendant
- (Prinanses)Perpignan - tout va bien
- (Prinanses)La Clau
- (Prinanses)Global web - Catalogne Nord Archived 2007-06-29 at the Wayback Machine
- Plantilya:Ca iconVilaweb Catalunya Nord Archived 2008-10-10 at the Wayback Machine
- (Ininglis)Pyrenees-Orientales Department Guide Archived 2006-07-16 at the Wayback Machine