Si Natalio Bacus Bacalso (Disyembre 1, 1908 - Marso 30, 1984) nga ilahado usab isip Talyux usa ka Sugboanon, Bisaya, ug Pilipino nga tigsulat, peryodista, tigpahayag sa radyo, tighimo og pelikula, delegado sa Konstitusyonal nga Kombensyon sa 1971 ug mirepresenta sa ika-2ng distrito sa Sugbo, ug oposisyon nga asembliyista sa Interim nga Nasodnong Pagtigom og Magbabalaod o Interim Batasang Pambansa sa 1978. Ginngalang sa iyang dungog ang Natalio Bacalso Avenue. Sa Hunyo 13, 2019, gipasidunggan siya sa The Freeman nga usá sa Labaw nga 100 ka Sugboanon (o kun sa Iningles: Top 100 Cebuanos).[1]

Unang bahin sa kinabuhi usba

Natawo si Natalio Bacalso sa Inayawan, Sugbo, nga 1908, lakip sa Pardo.[2]

Tigsulat usba

Si Bacalso ang editor sa Sinugboanong Binisayang mga periodiko nga Bisaya gikan sa 1932 hangtod 1934[2][3] ug ang gipatik sa Manilang periodikong Lamdag sa Malayan Publishing Company (ginganlang Filipinas Publishing Company).[4] Siyá ang nagsugod sa Tabunon, usa ka periodikal nga gipatik sa Manila ug gimnantala ni Mariano Jesus Cuenco.[5] Ilahado siya sa iyang pseudonimo nga "Talyux", ug nagmantala siya sa Cadena de Amor, usa ka tinipong mga istorya, uban ni Fausto Dugenio.[2]

Sa 1947, gikasohan si Bacalso uban ni Vicente del Rosario og libelo ni Marcos Morelos nga konsehal sa Sugbo ug ni Dr. Luis Espina nga alkalde sa Sugbo. Ang pagkaso kay Bacalso ug kay del Rosario dili parehas nga kaso. Ang kaso kang Bacalso tungosd sa usa ka gisulat ni Bacalso nga nag-ingon nga sila Espina ug Morelos naghimo og mga dili maayong mga buhatonon. Miabot ang kaso sa Korte Suprema ug an Korte Suprema gibalik ang kaso sa loka nga korte kay ang lokal nga korte gi-dismiss ang kaso .[6]

Mga reperensya usba

  1. "Top 100 Cebuano Persolities – Natalio Bacalso". The Philippine STAR. Hunyo 13, 2019. Retrieved Hunyo 19, 2019.
  2. 2.0 2.1 2.2 CSC Admin (Abril 9, 2015). "Natalio Bacalso". cebuanostudiescenter.com. Cebuano Studies Center; University of San Carlos. Retrieved Mayo 2, 2019.
  3. Geocallo, Marcello (Agosto 16, 2017). "Lainlain og Panempla ang Nangaging mga Editor sa Bisaya (The Leadership Styles of Past Bisaya Editors)". Bisaya Magazine through Pressreader. Retrieved Mayo 4, 2019.
  4. Oaminal, Clarence Paul (Disyembre 10, 2017). "The Talisaynon writers | The Freeman". The Philippine Star. Philippine Star; The Freeman. Retrieved Mayo 2, 2019.
  5. Oaminal, Clarence Paul (September 26, 2017). "Florentino Suico: The teacher-writer of Mandaue | The Freeman". The Philippine Star. Philippine Star; The Freeman. Retrieved Mayo 2, 2019.
  6. Oaminal, Clarence Paul (Disyembre 23, 2015). "Natalio B. Bacalso and his libel case". Philippine Star; The Freeman through Pressreader. Retrieved Mayo 2, 2019 – via PressReader.