Wikipedia:Kapitalisasyon sa mga pulong gikan sa pangpihong pungan

Kini nga giya sa pinulongan apil sa Manwal sa Estilo sa Sinugboanong Wikipedya

Kini gidawat sa kadaghanan sa mga gumagamit nga nagtuon sa pinulongan, ug busa gikinahanglang sundon sa tanan. Apan kon aduna kay gustong usbon, palihug tan-awa nga kini uyonan sa tanan pinaagi sa pagbutang og mensahe sa sa iyang panid sa panaghisgot-hisgot.

Ang mga pulong sama sa Binisaya, Iningles, nag-uiningles, nagtutagalog, Inamerkano, Inislaw, Minarcos, Inusting, Binol-anon ubp. namatikdan (kanhi) nga sa kanunay wala magmasamahon diha sa pagkasulat--may gikapital ug aduna usay wala. Kini nakahatag kanamog dili tiawng kalibog kon unsaon gayod nga magmasamahon ang pagsulat niining matanga sa mga pulong.

Ang estandard nga sumbanan sa Ingles sa pagkapital sa mga pulong nga naggikan sa pangpihong pungan (proper noun) dili tukma o haom sa atong Binisaya gumikan sa kinaiya o hiyas sa atong pinulongan nga malanggikiton. Kon pugson ta pagsagop ang sumbanan sa Ingles, daw makahatag na kinig bikil o kangil-ad sa panan-aw kon dili man gani hingpit nga maguba ang porma sa pulong.

Mao nga sa pagpangitag kasulbaran, dihay higayon nga gisulayan namo ang paggagmay (lower case) na lang gayod sa mga pulong adjective bisag naggikan kinig proper noun sama sa binisaya, iningles ubp. Apan ingon sa dili usab kini makiangayon. Unsaon na man lang, kon mao, ang Sinugboanon, Binol-anon, ubp.?

Mga lagda

Aron pagsulbad sa gumonhap, nakahukom kami paghikyad niining mosunod nga lagda:

  • Pagakapitalon ang tanang pangpihong pungan: Manila, Pedro, Pepsi Cola, Bisaya, Pilipinas, Amerikano, Marcos, Bohol, Islaw
  • Ang mga pungway kun adyektib nga naggikan sa mga pangpihong pungan pagakapitalon usab: Binisaya, Tinagalog, Sinugboanon, Inamerkano, Binol-anon, Inislaw, Minarcos, Ininsek, Iningles, Amerikanhon
  • Ang mga punglihok-nag-matang (verb forms) nga naggikan sa mga pangpihong pungan dili na pagakapitalon: binisay-a, nagtutagalog, nag-uiningles, namasko, mamasko, pagbinisaya, nagbinutsoy, nag-ininsek, nag-inislaw, nagdiniyos, ininglesa,

Mga eksepsiyon

  • Ang unang titik sa mga ngalan sa dapit nga gigamit ingong punglihok angayng kapitalon ug ipahimutang ang giyon tali sa unanggikit: Kanus-a ka ba mopa-Manila?, Sayo kong mobiyahe ugma pa-Davao., Nagpa-Iligan mi sa miaging semana.
  • Ang unang titik sa mga ngalan sa adlaw ug bulan magpabiling kapital nga ulangog giyon tali sa unanggikit: Mangompra mig ma-Sabado ug manimbag ma-Domingo., Unya, manuroy mig ma-Huybes., Mamakasyon mig ma-Disyembre., Mamista sab mig ma-Mayo.
  • Ang mga akronim nga gigamit ingong mga punglihok o adyektib angay usang magpabiling kapital: Nagpa-NBI-NBI siyang namadlong sa mga hubog., Nagpa-CIA-CIA siyang nangulata sa mga estambay., Nagpa-NPA-NPA si Kolas nga nangayog makaon sa kabalayan., Mag-PAL silang mangadto sa Davao.
  • Kon ang pangpihong pungan nga gigamit ingong punglihok o pungway ing usa ka ngalan sa produkto, ang unang titik sa pangpihong pungan angay usang kapitalon ug ipahimutang ang giyon tali sa unanggikit: Nag-Honda Civic silang nanuroy sa karaang dakbayan., Nag-Levi's siyang miadto sa Ayala Center., Mag-PAL silang mangadto sa Davao., Nag-IUD man na siya maong wa hisudli.

Pakaping angay timan-an

May pipila ka pungan nga gikapital bisan kini dili pangpihong pungan pagpatigbabawg identidad o empasis: Adlaw, Diyos, Buwan, Santo Papa, Kristo, Kristohanon, Presidente.